U okviru promocije italijanskih vina koja se organizuje širom sveta u okviru V Nedelje italijanske kuhinje u svetu, koja traje od 23. do 29. novembra, predstavljamo detaljni vodič za tumačenje etiketa italijanskih vina, kao i mali rečnik italijanskih vinskih pojmova.

KAKO ČITATI ITALIJANSKE VINSKE ETIKETE?

Na vinima iz Italije ime je uvek dobro istaknuto, obično pri vrhu ili u centru etikete. Naziv može da se odnosi na oblast u kojoj je vino nastalo (npr. Barolo), sortu (kao što je Pinot grigio), može biti izmišljeno (npr. Tignanello) ili da se odnosi na konkretan vinograd (recimo Vigna Rionda). Takođe, česte su i kombinacije imena regije, vinarije, sorte i izmišljenog imena. Ponekad, izmišljena imena označavaju da je vino napravljeno izvan okvira stroge regulative pojedinih apelacija. Ime vina ponekad obuhvata sortu i lokaciju, kao što je Montepulciano d’Abruzzo.

Klasifikacija vina uvek je jasno istaknuta. Kategorije su sledeće:
Vino da Tavola (VDT) – stono vino;
Indicazione Geografica Tipica (IGT) – vino sa regionalnim poreklom;
Denominazione di Origine Controllata (DOC) – vino strogo kontrolisanog kvaliteta i porekla;
Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG) – najkvalitetnija vina Italije.

Oblast u kojoj je vino nastalo uvek se nalazi na etiketi, u imenu ili iznad oznake klasifikacije vina, a ime proizvođača najčešće je odštampano na dnu etikete. Česti pojmovi su Tenuta (imanje, vinarija), Castello (zamak), Azienda (kompanija), Cantina (vinarija), Poggio (brdo), Vignetto ili Vigna (vinograd), Fattoria (farma) i Produttori (proizvođači).

Na etiketi moraju uvek biti jasno istaknuti zapremina boce i sadržaj alkohola. Isticanje godine berbe zabranjeno je na stonim vinima, a obavezno na svim ostalim. Pojam Riserva znači da je vino odležavalo duže od propisanog perioda. Tu su ponekad i pojmovi Superiore i Classico. Superiore znači da je kvalitet grožđa u vinu nešto viši nego što je propisano za tu denominaciju, a Classico da je vino nastalo priznatom istorijskom metodom ili u istorijskoj oblasti unutar šireg vinskog regiona (na primer Chianti Classico).

REČNIK ITALIJANSKIH VINSKIH POJMOVA

Abboccato (abokato) – polusuvi stil vina

Azienda agricola (acijenda agrikola) – imanje koje pored vina prodaje i druge poljoprivredne proizvode

Amabile – poluslatko vino

Annata (anata) – godina berbe

Bianco (bjanko) – belo vino

Cooperativa sociale (kooperativa socijale) – vinogradarska zadruga

Enoteca (enoteka) – vinoteka

Frizzante (frizante) – umereno penušavo vino

Liquorosso (likvoroso) vino sa dodatim alkoholom

Metodo classico (metodo klasiko) – penušavo vino napravljeno klasičnom metodom iz Šampanje

Millesimato – oznaka berbe kod penušavih vina

Passito (pasito) – desertno vino napravljeno od polusuvih bobica grožđa

Reccioto (rećoto) – vrsta vina od polusuvih bobica

Rosato – roze vino

Rosso (roso) – crveno vino

Secco (seko) – suvo vino

Spumante – penušavo vino

Vecchie viti – vino nastalo od grožđa sa posebno starih čokota

Vino sfuso – jeftino, rinfuzno vino

Vin santo – posebna kategorija desertnog vina napravljenog od polusuvih bobica koje su dugo fermentirale u hrastovim bačvama

Vitigno (vitinjo) – određena sorta grožđa.

 

Napomena: Ovaj tekst je deo promotivne on-line kampanje o italijanskim vinima, u okviru V Nedelje italijanske kuhinje u Srbiji, u organizaciji Italijanske agencije za spoljnu trgovinu ICE/ITA, u saradnji sa Ambasadom Italije.